Sacombank cuối cùng đã công bố BCTC kiểm toán cho năm 2015 và 2016. Không có nhiều thay đổi đáng kể trong BCTC trước và sau kiểm toán. Tuy nhiên, phê duyệt của NHNN về phương án tái cơ cấu và ý kiến kiếm toán là những lưu ý quan trọng ở đây.

Theo ước tính của chúng tôi, thậm chí trong trường hợp khả quan nhất là 50% trong tổng số “tài sản được tái cơ cấu” có tài sản đảm bảo tốt, vẫn sẽ mất đến 5-10 năm để xử lý toàn bộ số tài sản này. BCTC kiểm toán được công bố sau khi NHNN phê duyệt đề án tái cơ cấu của Ngân hàng vào ngày 22/5/2017. Theo đề án tái cơ cấu, nhiều cơ chế hạch toán kế toán đặc biệt được áp dụng so với hạch toán kế toán thông thường theo tiêu chuẩn VAS. Và điều này đã được phản ánh trong BCTC hiện tại của Ngân hàng. Trọng điểm ở đây là ý kiến của kiểm toán và những thuyết minh chi tiết. Cụ thể, tổng giá trị “tài sản được tái cơ cấu” của STB là khoảng 86 nghìn tỷ đồng với không có thông tin cụ thể về giá trị tài sản đảm bảo. Và giải pháp xử lý chủ yếu là phân bổ thoái lãi dự thu và dự phòng trong dài hạn,…
Đề án tái cấu trúc chính thức được NHNN phê duyệt theo Công văn số 426/NHNN-TTGSNH. và Quyết định số 34/QD-NHNN. Quá trình tái cơ cấu sẽ kéo dài trong 8 năm đến năm 2025 và cụ thể như sau:
- Thoái lãi dự thu– Sacombank được phép phân bổ thoái dần lãi dự thu trong thời hạn tối đa 10 năm. Tổng giá trị thoái lãi dự thu được phân bổ theo phương pháp đặc biệt này là khoảng 21.575 tỷ đồng theo BCTC đã kiểm toán.
- Chi phí dự phòng cho vay khách hàng – STB được phép trích lập và phân bổ dự phòng rủi ro tín dụng theo năng lực tài chính theo Đề án tái cơ cấu. Sau kiểm toán, tỷ lệ nợ xấu năm 2016 tăng mạnh từ 2,81% lên 6,89%. Với giá trị tuyệt đối của nợ xấu là 8.140 tỷ đồng. Bên cạnh đó, theo BCTC đã kiểm toán, STB hiện có 8.378 tỷ đồng nợ nhóm 1 và khoảng 12.226 tỷ đồng phải thu khác/tài sản khác, là những tài sản sẽ được áp dụng cơ chế hạch toán đặc biệt. Như vậy, có thể nói tổng giá trị nợ xấu lên tới khoảng 28.745 tỷ đồng tại thời điểm cuối năm 2016.
- Trái phiếu đặc biệt VAMC – Đề án cho phép STB trích lập dự phòng đối với trái phiếu VAMC theo năng lực tài chính trong thời gian thực hiện đề án tái cơ cấu. Chúng tôi lưu ý rằng STB hiện nắm giữ 37.300 tỷ đồng trái phiếu VAMM và giá trị trích lập lũy kế tính đến cuối năm 2016 chỉ là 1.649 tỷ đồng. Do đó, mệnh giá trái phiếu VAMC cần được trích lập dự phòng là 35.651 tỷ đồng. Số trái phiếu này có kỳ hạn 5 năm. Tuy nhiên, với giá trị lớn, nhiều khả năng STB sẽ xin gia hạn kỳ hạn trái phiếu lên 10 năm và áp dụng lộ trình dự phòng dài hơn.
- Tài sản đảm bảo – Đề án cho phép STB bán nợ xấu và/hoặc tài sản đảm bảo cho các tổ chức hoặc cá nhân theo giá thị trường. Trong trường hợp giá bán nợ xấu/tài sản đảm bảo thấp hơn giá trị sổ sách ban đầu và do đó phát sinh lỗ, STB có thể phân bổ phần lỗ này trên BCTC theo năng lực tài chính nhưng không quá 5 năm từ ngày thanh lý. Chúng tôi hiện không có danh sách các tài sản đảm bảo, do đó cũng thiếu thông tin về giá trị sổ sách hay giá trị thị trường các tài sản này để xác định ảnh hưởng tiềm tàng đối với lợi nhuận của STB trong tương lai. Tuy nhiên, chúng tôi có thể giả định một cách an toàn rằng tổng giá trị thị trường của các tài sản đảm bảo thấp hơn 50% tổng giá trị nợ xấu và mệnh giá trái phiếu VAMC.
Tổng giá trị “tài sản được tái cơ cấu” là khoảng 85,97 nghìn tỷ tại thời điểm cuối năm 2016. so với 87,66 nghìn tỷ đồng vào cuối năm 2015. Con số này là rất lớn mặc dù nhắc lại là chúng tôi không có thông tin về tài sản đảm bảo. Theo đó, thậm chí nếu ước tính giá trị thị trường của tài sản đảm bảo là khoảng 50% giá trị “tài sản được tái cơ cấu” trong trường hợp tốt nhất, Ngân hàng vẫn có thể lỗ khoảng 43 nghìn tỷ đồng và theo kế hoạch tái cơ cấu hiện tại, cho phép STB phân bổ dần số lỗ này trong tối đa 10 năm. Có nghĩa là Ngân hàng sẽ phải trích lập ít nhất 4,300 tỷ đồng mỗi năm trong thời gian tái cơ cấu. Tuy nhiên, chi phí hoạt động bình quân của STB trong 2 năm qua sau sáp nhập là 5.413 tỷ đồng/năm. Do đó, để duy trì lợi nhuận danh nghĩa trong 10 năm tới, chúng tôi giả định tổng thu nhập hoạt động tối thiểu Ngân hàng cần đạt được là 10.000 tỷ đồng/năm. Lưu ý ở đây rằng, trong giai đoạn 2011-2014 trước sáp nhập, thu nhập lãi thuần bình quân của STB là 6.382 tỷ đồng/năm và tổng thu nhập hoạt động là 7.364 tỷ đồng. Do đó, mục tiêu lợi nhuận trên sẽ là thách thức lớn đối với Ngân hàng.
Giai đoạn 2015-2016 chưa xử lý được nhiều. Cụ thể, trong hai năm vừa qua, tổng giá trị “tài sản được tái cơ cấu” giảm nhẹ từ 87,66 nghìn tỷ đồng trong năm 2015 còn 85,97 nghìn tỷ đồng trong năm 2016 (giảm 1.689 tỷ đồng). Tuy nhiên, trong hai năm này STB cũng đã trích lập 2.952 tỷ đồng dự phòng. Tuy vậy, khó có thể khẳng định liệu con số này đã phản ánh hết nỗ lực của STB hay chưa. Trong hai năm qua, Ngân hàng phải chờ đợi phê duyệt chính thức từ NHNN đối với Đề án tái cơ cấu. Do đó, khi đề án đã được phê duyệt, tiến độ xử lý nợ xấu có thể sẽ được cải thiện.
Có thể thấy câu chuyện M&A hiện là yếu tố hỗ trợ giá cổ phiếu duy nhất. Nhưng có lẽ vẫn còn hơi sớm khi đề cập đến câu chuyện này. Khả năng M&A hiện là yếu tố hỗ trợ giá cổ phiếu duy nhất (trước đó câu chuyện M&A cũng đã được đề cập). Tuy nhiên khó có thể tiến hành M&A vì Ngân hàng còn rất nhiều việc phải làm để chấn chỉnh lại tình hình tài chính của mình. Mặc dù vậy, ít nhất hiện đã có thể biết Ngân hàng sẽ cần phải làm những gì. Do đó, mặc dù có thể sẽ vẫn được nhắc đến trong thời gian tới, thì chúng tôi cho rằng câu chuyện M&A sẽ không bền.
Chúng tôi không thay đổi nhận định đối với STB sau khi xem xét BCTC kiểm toán. BCTC đã kiểm toán năm 2015 và 2016 đã giúp NĐT có cái nhìn rõ ràng hơn về STB và nhìn chung khá sát với đánh giá của chúng tôi. Do đó, chúng tôi giữ nguyên quan điểm của mình về triển vọng tương lai của STB. Vì vậy, mặc dù vẫn phù hợp cho đầu cơ ngắn hạn, cổ phiếu hiện dưới mức đánh giá đầu tư theo quan điểm của chúng tôi.
(Nguồn: HSC)
—————
Nguyễn Hoàng Bách – Chuyên viên tư vấn chứng khoán
Điện thoại / Facebook / zalo: 0936.38.70.86
Nguyễn Hữu Hoàng – Chuyên viên tư vấn chứng khoán
Điện thoại / Facebook / zalo: 0919636088
Skype: cophieu86
Email: cophieu86@gmail.com
Website: www.cophieu86.com