Top-down là gì? Phân biệt phương pháp top-down và bottom-up

“Top down là gì” là một trong những từ khóa được nhiều nhà đầu tư mới quan tâm khi tham gia thị trường chứng khoán. Phương pháp top down là một phương pháp đầu tư trong chứng khoán được sử dụng để phân tích và đánh giá một doanh nghiệp từ góc độ toàn cầu đến cụ thể hơn là từ trên xuống dưới.

Phương pháp đầu tư Top-Down là gì? 

Top-Down là gì? Top-Down là một phương pháp đầu tư trong chứng khoán mà nhà đầu tư sẽ bắt đầu với phân tích của thị trường chung, sau đó dần dần tìm kiếm các cơ hội đầu tư ở các ngành, các công ty cụ thể. Phương pháp này được gọi là “Top-Down” vì bắt đầu từ phân tích toàn cầu về tình hình kinh tế và thị trường, sau đó tập trung vào ngành và cuối cùng đánh giá từng doanh nghiệp trong ngành đó.

Tại sao phương pháp Top-Down được sử dụng rộng rãi trong đầu tư chứng khoán?

Phương pháp Top-Down được coi là phương pháp đầu tư thông minh và toàn diện, giúp các nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư dựa trên phân tích cả bức tranh lớn và chi tiết nhỏ hơn của thị trường chứng khoán. Vậy ưu điểm của phương pháp Top-Down là gì? Dưới đây là một vài ưu điểm khi áp dụng phương pháp Top-Down trong đầu tư.

• Đưa ra quyết định đầu tư có căn cứ: Phương pháp Top-Down giúp các nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư dựa trên phân tích cả bức tranh lớn và chi tiết nhỏ hơn của thị trường chứng khoán. Các nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định đầu tư có căn cứ hơn và tránh được những quyết định đầu tư dựa trên cảm tính.
• Giảm thiểu rủi ro: Phương pháp Top-Down giúp các nhà đầu tư tìm kiếm các cơ hội đầu tư có tiềm năng tăng trưởng và triển vọng tốt. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro cho các nhà đầu tư.
• Tiết kiệm thời gian và nỗ lực: Phương pháp Top-Down giúp các nhà đầu tư tiết kiệm thời gian và nỗ lực trong việc tìm kiếm các cơ hội đầu tư. Thay vì phân tích từng công ty một, các nhà đầu tư có thể tập trung vào các ngành và công ty có tiềm năng tăng trưởng và triển vọng tốt.
• Thích hợp với nhà đầu tư mới: Phương pháp Top-Down thường được sử dụng bởi các nhà đầu tư mới vào thị trường chứng khoán. Điều này bởi vì phương pháp này tập trung vào phân tích các yếu tố lớn của thị trường chứng khoán, giúp các nhà đầu tư mới hiểu rõ hơn về thị trường và các ngành.

Mặc dù phương pháp Top-Down là một công cụ hữu ích để phân tích thị trường chứng khoán và đưa ra quyết định đầu tư, nhưng Top-Down cũng có một số hạn chế như sau:

• Phương pháp Top-Down tập trung vào phân tích cả bức tranh lớn và chi tiết nhỏ hơn của thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, vì phương pháp này tập trung vào quan điểm rộng hơn về thị trường, nên có thể thiếu sự chi tiết và sâu sắc trong phân tích các ngành và doanh nghiệp cụ thể.
• Top-Down thường được sử dụng cho trường phái đầu tư dài hạn như đầu tư giá trị hoặc đầu tư tăng trưởng. Phương pháp này không phù hợp cho các nhà đầu tư ngắn hạn hoặc các nhà đầu tư tìm kiếm các cơ hội đầu cơ ngắn hạn.
• Do thị trường chứng khoán thường thay đổi và phát triển, phương pháp Top-Down cần phải được cập nhật thường xuyên để phản ánh các thay đổi mới nhất trong thị trường.
• Phương pháp Top-Down dựa trên giả định rằng các yếu tố lớn của thị trường chứng khoán sẽ ảnh hưởng đến các công ty và ngành. Tuy nhiên, điều này không luôn đúng và có thể dẫn đến các quyết định đầu tư không chính xác.

Cách áp dụng phương pháp Top-Down trong đầu tư chứng khoán

Để hiểu hơn Top-Down là gì và cách áp dụng phương pháp Top-Down trong đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư có thể tham khảo các gợi ý dưới đây 

Phân tích xu hướng thị trường chung

Khi áp dụng phương pháp Top-Down trong đầu tư chứng khoán, việc phân tích xu hướng thị trường chung là rất quan trọng để đánh giá tình hình thị trường và đưa ra quyết định đầu tư chính xác. Để phân tích xu hướng thị trường chung, nhà đầu tư có thể tham khảo các gợi ý sau:

• Phân tích chỉ số chứng khoán chính: Nhà đầu tư có thể phân tích các chỉ số chứng khoán chính như VN-Index, S&P 500, Dow Jones Industrial Average, Nikkei,…để đánh giá xu hướng thị trường chung. Việc phân tích này sẽ giúp nhà đầu tư đánh giá được trạng thái của thị trường và dự đoán xu hướng tương lai.

• Phân tích khối lượng giao dịch: Khối lượng giao dịch là một trong những chỉ số quan trọng để đánh giá xu hướng thị trường. Nhà đầu tư có thể phân tích khối lượng giao dịch để đánh giá sức mạnh của xu hướng thị trường. Nếu khối lượng giao dịch tăng đột biến thì đó có thể là dấu hiệu của một xu hướng tăng giá mới hoặc sự gia tăng tín hiệu bán ra trong một xu hướng giảm giá.

• Rủi ro địa chính trị: Đối với các nhà đầu tư quốc tế cần phải đánh giá xem liệu nền kinh tế của một quốc gia có đang bị đặt vào tình trạng nguy hiểm và có một tương lai đầy rủi ro hay không. Điều này có thể xảy ra do tình hình chính trị của chính quốc gia đó hoặc bởi các quốc gia trong khu vực có thể không ổn định. Một quốc gia láng giềng đang chiến tranh, hoặc một xung đột giữa hai hoặc nhiều quốc gia gần đó, là những dấu hiệu rõ ràng của rủi ro mà nhà đầu tư nên cân nhắc.
• Giá trị tài sản: Nhà đầu tư quốc tế cũng phải xem xét giá trị tài sản từ bên trong ngữ cảnh của tăng trưởng kinh tế của một quốc gia. Trong khi nền kinh tế đang phát triển nhanh có thể làm nảy sinh ra các doanh nghiệp tăng trưởng nhanh, cũng có một khả năng rằng các chứng khoán liên quan sẽ được định giá cao. Điều này sẽ ảnh hưởng đến tiềm năng lợi nhuận của nhà đầu tư.
• …

Phân tích ngành và các yếu tố tác động lên ngành

Phân tích ngành là một bước quan trọng để nhà đầu tư chọn được các cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng và sinh lợi cao.

• Các nhà đầu tư cần phân tích xu hướng của ngành để đánh giá khả năng tăng trưởng của các doanh nghiệp trong ngành đó. Một ngành đang phát triển sẽ có nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp tăng trưởng.
• Quy mô thị trường là một yếu tố quan trọng trong việc lựa chọn ngành. Một ngành có kích thước thị trường lớn sẽ có nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp tăng trưởng và có khả năng thu hút được nhiều đầu tư.
• Sức cạnh tranh giữa các doanh nghiệp trong cùng ngành cũng là một yếu tố quan trọng. Các nhà đầu tư cần phân tích cạnh tranh giữa các doanh nghiệp để đánh giá khả năng tăng trưởng và lợi nhuận trong tương lai.
• Các yếu tố kinh tế, chính trị và xã hội ảnh hưởng đến ngành có thể bao gồm chính sách kinh tế, chính sách tiền tệ, chính sách tài khoá của chính phủ, quy định về môi trường kinh doanh, biến động giá cả, lạm phát và nhiều yếu tố khác. Các nhà đầu tư cần phân tích các yếu tố này để đánh giá ảnh hưởng của chúng đến ngành và các doanh nghiệp trong ngành.
• Các xu hướng công nghệ và khách hàng cũng có thể ảnh hưởng đến ngành và các doanh nghiệp trong ngành. Các nhà đầu tư cần phân tích các xu hướng này để đánh giá tiềm năng tăng trưởng của các doanh nghiệp trong ngành.

Phân tích doanh nghiệp và các yếu tố tác động lên doanh nghiệp

Khi tìm hiểu về doanh nghiệp trước khi quyết định đầu tư chứng khoán, các nhà đầu tư cần quan tâm đến các yếu tố sau đây:

• Tổng quan về tình hình tài chính của doanh nghiệp bao gồm các chỉ số như doanh thu, lợi nhuận, tài sản và nợ phải trả. Các chỉ số này sẽ cho nhà đầu tư biết được mức độ tài chính của doanh nghiệp, cũng như khả năng tạo ra lợi nhuận trong tương lai.
• Tìm hiểu kỹ sản phẩm và dịch vụ mà doanh nghiệp cung cấp sẽ giúp nhà đầu tư đánh giá được tính cạnh tranh, tiềm năng tăng trưởng của sản phẩm/dịch vụ đó trên thị trường.
• Khả năng lãnh đạo và quản trị của ban lãnh đạo của doanh nghiệp, bao gồm các chiến lược, kế hoạch tài chính và nhân sự cũng cần được quan tâm khi quyết định đầu tư chứng khoán. Các quyết định của ban lãnh đạo sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp trong tương lai.
• Nhà đầu tư nên xem xét kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong quá khứ để đánh giá được tính ổn định và tiềm năng tăng trưởng. Đồng thời, định giá cổ phiếu của doanh nghiệp cũng là một yếu tố quan trọng để quyết định đầu tư.
• ….

Đưa ra quyết định đầu tư và quản lý danh mục đầu tư

Sau khi phân tích tổng quan thị trường, xu hướng ngành và tình hình doanh nghiệp thì việc đưa ra quyết định đầu tư và quản lý danh mục đầu tư là điều mà bất cứ nhà đầu tư nào cũng cần quan tâm. Để đưa ra được quyết định đầu tư đúng đắn, hạn chế rủi ro, nhà đầu tư có thể tham khảo những bước sau:

• Xác định mục tiêu đầu tư bao gồm mức độ rủi ro và lợi nhuận mà nhà đầu tư mong muốn.
• Tìm hiểu các cơ hội đầu tư khác nhau, đánh giá các yếu tố tài chính, sản phẩm/dịch vụ, quản trị và thị trường của doanh nghiệp.
• Đánh giá lại danh mục đầu tư của mình thường xuyên để đảm bảo rằng nó phù hợp với mục tiêu đầu tư và phù hợp với tình hình kinh tế.
• Quản lý rủi ro bằng cách phân bổ danh mục đầu tư giữa các loại tài sản khác nhau, giảm thiểu rủi ro bằng cách đầu tư vào các cổ phiếu có tốc độ tăng trưởng ổn định và có nền tảng tài chính vững mạnh.
• Điều chỉnh danh mục đầu tư theo tình hình thị trường bao gồm các yếu tố như sự thay đổi của lãi suất, giá cổ phiếu và tình hình chính trị.
• Theo dõi kết quả đầu tư thường xuyên và đánh giá lại danh mục đầu tư để đảm bảo rằng nó phù hợp với mục tiêu đầu tư đã đề ra ban đầu. Nếu cần thiết, nhà đầu tư nên điều chỉnh lại danh mục đầu tư để đáp ứng được mục tiêu đầu tư của mình và phù hợp với tình hình kinh tế.

So sánh phương pháp Top-Down với phương pháp đầu tư Bottom-Up

Phương pháp Top-Down và phương pháp Bottom-Up là hai phương pháp khác nhau được sử dụng trong việc đầu tư chứng khoán. Để dễ dàng phân biệt hai phương pháp này, nhà đầu tư có thể tham khảo bảng phân tích dưới đây:

	Top-Down	Bottom-Up
Tiến trình thực hiện	Bắt đầu với việc phân tích tình hình kinh tế, sau đó tập trung vào các ngành và cuối cùng đánh giá các doanh nghiệp trong ngành đó.	Bắt đầu từ việc đánh giá các doanh nghiệp riêng lẻ, sau đó tìm hiểu thị trường và ngành nghề.
Tầm nhìn đầu tư	Tập trung vào những xu hướng lớn của kinh tế và thị trường. Vì vậy phương pháp Top-Down thường có tầm nhìn dài hạn	Tập trung vào từng doanh nghiệp riêng lẻ. Vì vậy phương pháp Bottom-Up thường sẽ có tầm nhìn ngắn hạn.
Mục tiêu đầu tư	Tập trung vào việc đầu tư vào các ngành nghề có tiềm năng phát triển cao	Tập trung vào việc tìm kiếm các doanh nghiệp có tiềm năng phát triển và tiến hành đầu tư trực tiếp.
Rủi ro	Thường có rủi ro cao hơn do Top-Down đánh giá các doanh nghiệp dựa trên dự báo xu hướng của toàn thị trường và ngành nghề	Tập trung vào việc tìm hiểu sâu về từng doanh nghiệp riêng lẻ, vì vậy có rủi ro thấp hơn.
Ưu điểm	– Cung cấp cho nhà đầu tư cái nhìn tổng thể về thị trường và ngành nghề, giúp đưa ra quyết định đầu tư đúng thời điểm và phù hợp với xu hướng.– Giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư nhanh chóng hơn so với phương pháp đầu tư Bottom-Up. – Phù hợp với nhà đầu tư có tầm nhìn dài hạn.	– Tập trung vào từng doanh nghiệp, đưa ra quyết định đầu tư chi tiết và đúng với tiềm năng của từng doanh nghiệp.– Phù hợp với nhà đầu tư có tầm nhìn ngắn hạn hoặc muốn đầu tư vào các doanh nghiệp đơn lẻ. – Có khả năng tìm ra những doanh nghiệp tiềm năng nhưng chưa được đánh giá.
Nhược điểm	– Độ chính xác không cao và khó đưa ra quyết định chi tiết về từng doanh nghiệp.– Không tập trung vào từng doanh nghiệp, có thể bỏ qua những doanh nghiệp tiềm năng nhưng không thuộc ngành nghề được đánh giá.	– Không cung cấp cho nhà đầu tư cái nhìn tổng thể về thị trường và ngành nghề, đòi hỏi phải có nhiều thời gian để phân tích từng doanh nghiệp.– Khó đưa ra quyết định đầu tư nhanh chóng hơn so với phương pháp Top-Down. – Có thể bỏ qua những tác động lớn từ môi trường kinh tế và thị trường chung.

Lời kết

Như vậy, nhà đầu tư đã cùngchúng tôi tìm hiểu về khái niệm Top-Down là gì trong chứng khoán và cách phân biệt phương pháp Top-Down và phương pháp Bottom-Up. Top-Down là một phương pháp đầu tư khá hiệu quả và được nhiều nhà đầu tư áp dụng. Tuy nhiên, để thành công với phương pháp này, nhà đầu tư cần có kiến thức chuyên sâu về thị trường và các yếu tố kinh tế, xã hội ảnh hưởng đến thị trường. Ngoài ra, việc lựa chọn đúng cổ phiếu cũng rất quan trọng.

Hy vọng thông qua bài viết này, nhà đầu tư đã có được những kiến thức cơ bản về phương pháp đầu tư Top-down trong chứng khoán. Để bắt đầu hành trình đầu tư, nhà đầu tư tiến hành mở tài khoản chứng khoán online chỉ với 3 phút tại HSC.

Source:  HSC